Otomobillerde Soğutma Sistemi

Araçlarda Soğutma Sistemi Fonksiyonları Parçaları ve Çeşitleri Nelerdir?

Bu çalışmada otomotiv radyatörüne ilişkin tam bir sayısal parametrik çalışma seti ayrıntılı olarak sunulmuştur. Radyatörün modellenmesi iki yöntemle anlatılmıştır; biri sonlu farklar yöntemi, diğeri ise ısıl direnç kavramıdır. Performans değerlendirmesinde, test kurulumuna bir radyatör takılır ve çeşitli parametreler...

Aracınızın soğutma sistemi, sıcaklığı optimum seviyede tutmaya ve içten yanmalı aracın motorunun aşırı ısınmamasını sağlamaya yarar. Bu soğutma işlemi ya su ya da hava yardımıyla gerçekleşir. Ancak her iki soğutma sisteminin de kendine özgü avantajları vardır.

Burada, otomobillerdeki bir soğutma sisteminin nasıl çalıştığına, bileşenlerine ve mevcut çeşitli soğutma sistemlerine ilişkin daha ayrıntılı açıklamalar bulacaksınız.

Otomobillerde Soğutma Sistemi Nedir?

Soğutma sisteminin ana işlevi, arabanızın motorunun içten yanma nedeniyle artma eğiliminde olan sıcaklığını yönetmektir. Bu sistemdeki soğutucu, motordaki geçişten geçerek yanmadan kaynaklanan ısıyı emer. Bu soğutucu birden fazla kanaldan geçtikten sonra radyatöre geri döner. Burası ısıyı kaybettiği ve hava akımının yardımıyla daha soğuk bir sıcaklığa döndüğü yerdir.

Son zamanların içten yanmalı motorları, aracınızın motorundaki ısınma seviyelerini azaltmak için soğutucu olarak hem havayı hem de suyu veya bu bileşenlerden herhangi birini kullanır. Motoru soğutmak için atmosferden hava alan özel amaçlı motorlar da vardır. Bu soğutma sistemleri küçük, daha az karmaşık ve hafiftir

Her ne kadar su, bu soğutma sürecini hızlandırmada havadan daha iyi çalışsa da, motora daha fazla karmaşıklık, maliyet ve ağırlık katar. Bu özel sistemler, daha fazla ısı üreten ve daha fazla ağırlığı kaldırabilen, daha yüksek güçlü motora sahip araçlarda en iyi sonucu verir.

Otomobillerde Soğutma Sistemi Nasıl Çalışır?

Soğutma sisteminin tek görevi, soğutma sıvısını motor bloğundaki tüm kanallardan geçirmektir. Su pompası soğutucuyu silindir bloğundan iter. Bu soğutucu, kanallar arasında dolaşırken arabanızın motorunun ürettiği ısıyı emer.

Soğutma sıvısı motordan çıktıktan sonra radyatöre yönlendirilir ve burada aracın radyatör ızgarasındaki hava akımı yardımıyla soğur. Herhangi bir durumda sıvının sıcaklığı belirli bir miktarın altına düşerse radyatörü bypass ederek motor bloğuna doğru yönlendirilir. Belirli bir sıcaklığa ulaşana kadar bu soğutucu dolaşıma devam edecektir. Daha sonra termostat üzerindeki vana açılarak sıvının radyatörden geçmesine ve soğutma işlemine başlamasına yol açacaktır.

Araç Soğutma Sisteminin Görevleri Nelerdir?

Bu soğutma sisteminin ana işlevi, motor sıcaklığının sabit bir seviyede kalmasını sağlayarak optimum işlevselliği sağlamaktır. Bir araba motorunun aşırı ısınması, iç parçaların hasar görmesine neden olur. 

Aynı şekilde araç soğutma sistemi de kış aylarında sıcaklığın düşmesini engelliyor. Dolayısıyla aracınızın soğutma sisteminin görevleri arasında, motorunun mümkün olduğu kadar çabuk ısınmasını sağlamak ve bu sıcaklığı düşürmeden tutmak yer alır. Otomobillerde soğutma sisteminin işlevi her ne kadar basit gibi görünse de görevi o kadar basit değildir. Bu ifadeye bir bakış açısı kazandırmak için işte size yardımcı olabilecek bir gerçek. Yani saatte 80 km hızla giden küçük bir araba, dakikada 4000 civarında patlamanın gücünü üretiyor.

Etkin bir araç soğutma sistemi olmadığında, hareketli parçalarda meydana gelen sürtünme nedeniyle aracın motoru ısınacak ve duracaktır. Etkili bir soğutma sistemi yalnızca aşırı ısıyı azaltmakla kalmayacak, aynı zamanda sıcaklığın büyük ölçüde düşebileceği kış aylarında ısı üretimini korumaya da yardımcı olacaktır.

Soğutma Sisteminin Parçaları Nelerdir?

Bir soğutma sistemi bu birkaç parçadan oluşur:

• Soğutucu fan
• Isıtıcı çekirdeği 
• Radyatör
• Termostat
• Basınç kapağı ve yedek tank
• Su Pompası
• Fişleri dondur
• Emme manifoldu contaları
• Baypas sistemi
• Hortumlar
• Silindir kapağı contaları

Araçlarda Soğutma Sistemi Çeşitleri Nelerdir?

Araçlarda iki tip soğutma sistemi bulunmaktadır:

1. Hava Soğutma Sistemi

Bu soğutma şeklinde ısınan hava atmosfere dağıtılır. Motorun parçalarından yansıyan ısının herhangi bir miktarı havaya dağılır. Kanatçıkların üzerinde havayı motor bileşenlerine yönlendiren metalik çıkıntılar bulunmaktadır. Bu kanatçıkların üflediği ısının miktarı boyutlarına bağlıdır.

Soğutma yoğunluğu tamamen havanın hızına, kanatların yüzey alanına ve sıcaklığa bağlıdır. Bu soğutma sistemi scooter'lar, küçük uçaklar, motosikletler ve minimum beygir gücüne sahip traktörler için iyi çalışır.

Hava Soğutma sistemi Avantajları Nelerdir?

• Antifriz gerekli değil
• Daha az ağırlığa sahiptir
• Basit tasarıma sahiptir
• Su kıtlığı yaşayan yerler için uygundur
• Suyu boşaltmaya gerek yok
• Küçük alanlara sığabilir

Hava Soğutma sistemi Dezavantajları Nelerdir?

• Isı transferi düzgün şekilde gerçekleşmediğinden verimlilik azalır
• Çalışırken ses çıkarıyor

2. Su Soğutma Sistemi

En sık kullanılan soğutma sistemi su sirkülasyonunu kullanarak ısıyı azaltır. Su, silindirin etrafındaki ceketlerden geçerek radyatörden geçerek ısıyı emer. İki tip su aracı soğutma sistemi vardır: pompa sirkülasyon sistemi ve termosifon.

Su Soğutma Sistemi Avantajları Nelerdir?

• Yüksek ısı transfer hızı 
• Genellikle motor hacmi ve gücü daha büyük olan araçlarda kullanılır
• Daha fazla termal iletkenlik
• Su ana bileşen olduğundan kolayca erişilebilir

Şu Soğutma Sistemleri Dezavantajları Nelerdir?

• Radyatör, boru veya depoda korozyon belirtileri görülebilir
• Düzenli bakım ve temizlik yapılmazsa ısı aktarım hızı düşer

Yukarıdaki bölümlerde otomobillerdeki soğutma sistemlerinin işlevine ve çalışmasına değinmiştik. Bu sistem, aracınızın motorunun sıcaklığını çalışması için gerekli seviyelerde tutmak için gereklidir. Bu nedenle, eğer aracınızın soğutma sistemi düzgün çalışmıyorsa, en kısa sürede bir garaja giderek çalışmasını sağlayın.

Not: 

Neden soğutma sistemine ihtiyacımız var?

 Termodinamiğin ikinci yasasına göre. Çalıştırmaya devam edilmesi motor parçalarını zayıflatacak iyitır. Motoru uygun çalışma sıcaklığında tutar. (200 Derece F) Ayrıca ısıtıcınızı arabanızın içinde çalıştırmak gibi başka işlevlere de sahiptir.

Motorun uygun çalışma sıcaklığında çalışabilmesi için motoru soğutan sisteme soğutma sistemi denir. Soğutma sisteminin görevi,  motor parçaları ve yağının aşırı ısınmasını engellemek, motoru ideal çalışma sıcaklığına  en kısa sürede ulaştırmak ve bu sıcaklıkta tutmaktır.