Hidrovak Fren Servosu Çalışma Prensibi

Westinghouse Hidrovak Nedir Nasıl Çalışır? Fren Servosu Nedir?

Otomobillerde, fren sisteminin hatasız çalışması hayati bir konudur. Çünkü fren sistemi, sürüş güvenliğini sağlayan en önemli unsurlardan birisidir.

Sürüşün güvende olması için gerekli olan temel şartlardan biri hiç şüphesiz fren sistemini sağlıklı çalışmasıdır. Bu içerikte çok sık karşılaşılan sorunlardan biri olan fren sertleşmesi sebepleri ve çözümüne dair detaylar yer almaktadır. Aşağıdaki bölümlerde fren servosu nedir, nasıl tamir edilir gibi soruların yanıtları bulunabilmektedir.

Fren Servosu Nedir? Hidrovak Görevi Nedir?

Fren servosu ( hidrovak veya fren westinghouse olarak da isimlendirilir), fren kuvvetinin 5 kat daha fazla olması ile beraber fren pedalının yumuşaklığını sağlayan bir parçadır. Parça, kaput altında, direksiyon hizasında, fren merkez silindiri ve fren pedalı arasında yer alır. Silindirik, büyük ve siyah renge sahip bir biçimi vardır. Fren servosu ön kısmı fren ana merkez silindiri yer alırken, silindirin üzerinde fren hidrolik kutusu yer almaktadır.

Fren sistemi içerisinde fren servosu oldukça kritik bir rol oynar. Fren pedalı ve fren ana merkezi ile beraber işlev gören bu parça fren pedalı itişinde ilk etkisini gözler önüne serer. İki ayrı oda biçiminde olan servo, fren gücünü artırmak için çift diyaframdan (bazı otomobillerde) yardım alır. Pedala basılması sırasında giriş çubuğu bir valf açar ve atmosfer basıncı servodaki basınç odasına girerek diyaframın fren merkezine doğru hareketine sebep verir. Bu sayede fren kuvveti 5 kat artmış ve pedala uygulanması gereken kuvvet 20 ile 40 kg gibi düşük değerlere inmiş olur.

Fren Servosu Neden Bozulur?

Fren sertleşmesi yaşanması halinde ilk olarak fren servosu arızalarına odaklanılması gerekir. En yaygın şekilde karşılaşılan bozulma durumu hortum kısmında meydana gelen deformasyonlardır. Buna ek olarak bağlantı kelepçelerinin gevşemesi veya tamamen çıkması da fren servosunun bozulmasına, dolayısı ile fren sertleşmesi ile karşı karşıya kalınmasına sebep olur.

Fren servosu için oldukça önemli olan vakum hortumu, emme manifoldu ile fren servosunu birbirine bağlamaktadır. Benzinli arabalarda fren servosu içerisindeki vakumlama emme manifoldundan sağlandığı için arıza durumunda net olarak etki görünecektir. Dizel araçlarda ise emme manifoldunun görevini mekanik veya elektrikli vakum pompaları görür. Emme manifoldu vakum gerçekleştirme işlemi sağlamaz.

Kısaca fren sertleşmesi veya servo arızası için vakum basıncı düşüklüğü tanımlaması da yapılabilmektedir. Final olarak servo arızaları vakum kısmındaki yetersizliğin sonucu olarak ortaya çıkar ve sürücülerin fren yapmak için daha çok kuvvet harcamasına gerek duyulur.

Fren Servosu Arızası Nasıl Anlaşılır?

Fren servosu arızasını anlamanın en basit ve hızlı yolu motor çalışırken ve stop konumundayken fren sertliğini kontrol etmektir. Araç stop halindeyken daha sert olan fren, çalışır halinde iken yumuşamaz ise fren sertleşmesi diğer bir deyiş ile fren servosu arızası bulunmaktadır. Araç çalışırken servo kısmı, emme manifoldundan hava ememediği için frenlerdeki sertlik azalmamaktadır.

Arıza kontrolü için yapılması gereken motor devredeyken ve değilken frenin sertliğini ölçmektir. Frene basılı şekilde motor stop edilip tekrar çalıştırılır ise daha hızlı şekilde anlaşılacaktır. Fakat ilk motor çalışmaz halde iken yaşanacak sertleşmenin normal olduğunu unutmamak gerekir. Birkaç defa frene basılmasının ardından tekrar motor çalışana kadar frenler sertleşecektir.

Fren Servosu Tamir Edilebilir Mi?

Fren servosu hakkında tamir edilmediği söylense de bu kısmen yanlış bir bilgidir. Kimi araçlarda değişim gerekmeksizin tamir yapılabilirken kimi araçlarda da tamir olmaksızın direkt değişim gerekir. Bunun sebebi ise fren servosu içerisinde yer alan diyafram plakanın son derece hassas olmasıdır. Yapılacak müdahaleler etkisiz olacağı gibi servo yapısını iyileştirmeyecek askine daha da bozacaktır.

Değişimi masraflı olduğu için tamir edilebilir nitelikte olan araçlara daha uygun fiyatlara fren servosu tamiri yapılabilmektedir. Buradaki en kritik nokta işinin ehli tarafından servo tamir takımı kullanılarak tamir işlemini yapılmasıdır.

Eğer oluşan arıza direkt fren servosu kaynaklı değil de hidrolik yağ veya hortum deformasyonu kaynakı ise tamir işlemleri daha hızlı şekilde gerçekleşmektedir.

Fren Servosu Arızası Nasıl Giderilir?

Öncelikle şunu belirtmek gerek; fren servosu diğer parçalar gibi hassas bir yapıya sahiptir ve fren sistemi içerisinde yer alır. Bu sebeple çıkartma işlemi profesyonel kişi veya kişiler tarafından yapılmalıdır. Aracı bilen ve araç için doğru ekipmanları kullanan kişiler servoyu sökerken daha titiz davranacaklardır. Standart bir tamir, bu kadar hassas bir parça için faydalı olmayacaktır.

Bu Süreçte Takip Edilmesi Gereken Adımlar Nelerdir?

1. Fren servosu fren merkezinin hemen üzerindeki yağ haznesi dikkatli şekilde sökülmelidir.
2. Fren merkezi üzerinde yer alan elektrik aksamından gelen kablolar çıkarılmalıdır.
3. Fren merkezinin üzerinde yer alan yağ iletim boruları zarar vermeden sökülmelidir.
4. Boşta kalan fren servosu dikkatlice çıkarılıp yeni fren servosu yerleştirilmelidir.
5. Sonrasında sırası ile yağ boruları ve elektrik kabloları eski hallerine getirilmelidir.
6. Yağ haznesi eski yerine yerleştirilerek içerisine hidrolik sıvı eklenmelidir.
7. Yukarıdaki adımlara ek olarak sisteme gereken havanın da kontrol edilerek gerekli durumuna getirilmesi gerekir.

Belirtilen tüm işlemler doğru sıra ile yapılmalı ve doğru ekipmanlar kullanılmalıdır. Aksi takdirde fren sistemi üzerinde farklı arızalara sebep de verilebilir. Bu sebeple aracı bilen ve gerekli donanıma sahip adreslere yönelmek araç sağlığı açısından oldukça önem arz eder.