ESP Nedir? Esc Nedir?

Elektronik Denge Programı Nedir? Esp ve Esc nedir? ESP Nasıl Çalışır?

Bu yazımızda ESP Nedir?, ESC Nedir?, ESP ve ESC' nin Araçlardaki Görevi Nedir? ESP ve ESC Ne İşe Yarar?, ESP ve ESC Hangi Sistemlerle Birlikte Çalışır?, ESP ve ESC arızaları nasıl anlaşılır? gibi sorulara cevap bulabilirsiniz.

Sürücülerin daha dikkatli olmaları emniyetli sürüş için ve trafik kazalarının önüne geçmek için oldukça önemli bir etmendir. Özellikle spor araç kullanıcılarının aşırı hız yapmamalarını önermekteyiz. Ayrıca gelişen teknolojinin getirdiği nimetlerden faydalanmak gerekmektedir. Özellikle otomatik vites kullanımını arttırmalıyız. Araçların otomatik şanzımanlı olanları tercih edersek vites değişimi sırasında meydana gelen dikkat kaybını en aza indirgemiş oluruz. Sürücü yolculuğuna odaklandığı için kazaların önüne büyük ölçüde geçilmiş olunur.

Dikkat olmazsa olmaz etmenlerde birisidir. Fakat sadece dikkatli olmak elbette yetmiyor. Bindiğiniz aracın güvenlik donanımları da son derece önem kazanıyor. Sonuçta sizin dikkatli olmanız karşı tarafında dikkatli olacağı anlamına gelmiyor. Ya da doğa her zaman adil davranıp size kusursuz bir hava kusursuz bir yol sağlamıyor. Elbette yol koşulları kötüleşiyor ya da kötü sürücüler de trafikte yerlerini alıyor. Ve bu her gün her dakika gerçekleştiği için büyük problemlere yol açmaktadır.

Otomatik vites kullanımı, emniyet donanımlarının arttırılması gibi önlemleri bir kenara bırakıp sizlere ESP yani Elektronik Denge Programı hakkında küçük bilgiler vereceğiz. Aslında otomatik vites ya da emniyet donanımları çok önemsiz şeyler değil elbette fakat ESP kullanıldığından bu yana özellikle araç kontrolü üzerinde oldukça önemli etkileri olmuştur. Otomatik şanzıman size araç kontrol halinde iken yarar sağlar. Diğer donanımlarda ya araç kaza yaptığı anda ya da araç kaza yaptıktan sonra. Fakat Bosh firması bunun önüne geçebilecek icatlardan birini yaptı. Kaza anında ya da kazadan sonra değil kazadan tam bir adım önce çalışacak ESP yi geliştirdi. Hal böyle olunca kazadan tam bir adım önce dediğimiz olay program sayesinde bir adım ötesine yani kaza yapılmasına yol açmadı. 1995 yılında ilk defa Mercedes-Benz firması tarafından CL modellerinde kullanılmıştır. Amacı aracın denge kontrolü kaybolduğunda tekrar dengeye sokmaktır. Bunu sistemli ve hızlı bir şekilde yapmalıdır ki aracı kaza anına sokmadan oradan söküp almalıdır.

ESP araç dinamiklerinin sensörler tarafından kontrol edilmesi ile çalışır. Araçtaki denge mekanizması direksiyon ve momentin korunması prensibine dayanır. Direksiyon açıları ve aracın sabit bulunduğu merkez açıdan gelen sinyaller ESP ON ya da ESP OFF adı altında sistemde kaydolur. ESP ON olduğunda ESP çalışır moda girer. Bunu araç tehlikede olarak da algılayabiliriz. Araç ESP yi kullanarak girdiği zorlu bir virajdan ya da kaygan bir yoldan dengesini bozmadan çıkacaktır. Elbette hata payının olduğu bir sistemdir fakat teknoloji geliştikçe bu hata payı oldukça düşmüştür. Virajda önden kayan aracı arkadan, arkadan kayan aracı ise önden bağımsız bir şekilde frenleyerek aracı dengede tutmayı başarır.

ESP kullanımının bize ve sevdiklerimize önemi büyüktür. Aracın dengesinin bozulması anında sürücü kontrolü kaybolabilir. Kaybolan kontrol maddi ya da ölümlü kazalar getirebilir. Bunun önüne geçebilmek için standart yada opsiyonel olarak bulunan ESP donanımını aracınızda tercih etmenizde fayda var. 

Esp ve Esc nedir? Ne işe Yarar? Arızası Nasıl Anlaşılır?

Dengede Tutma Programı

ESP, Elektronik Stabilite Programı'nın baş harflerinden oluşan Türkçe'de ''Elektronik Dengede Tutma Programı'' olan aracın savrulmasını önleyen ve ASR, ABS gibi sistemlerde birarada çalışan sistemdir. ESC ise Elektronik Stabilite Kontrolü baş harflarinden oluşan ESP ile aynı özellikleri taşıyan sistemdir. ESP ve ESC hemen hemen aynı görevi görmekte markadan markaya isimlendirmeleri değişmektedir.

Ülkemizde otomobil sayısı gün geçtikçe artmaya devam ediyor. Araştırmalara göre araba seçiminde ilk bakılan özellikler yakıt, vites türü ve görünüş iken güvenlik donanımları ikinci planda yer alıyormuş. Otomobil sahibi olmak isteyenlerin; aracın renginden şeklinden çok güvenli olup olmadığına bakması gerekmektedir. Otomobil kullanıcıları her geçen gün arttıkça trafik kazalarının sayısı da ciddi anlamda artmaktadır. Özellikle direksiyon hakimiyetinin kaybedilmesi sonucunda birçok kaza meydana gelmektedir. Bu sebeple oluşan kazaların önlenmesi ya da en aza indirilmesi için Esp – Esc denilen bir sistem bulunmaktadır. 

Bu sistem sayesinde araç savrulmaları ve direksiyon hâkimiyetinin kaybedilmesi gibi durumlar en aza indirgenmektedir. Esc’nin açılımı Elektronik Stabilite Kontrolü olarak karşımıza çıkarken, Esp’nin açılımı Elektronik Stabilite Programı’dır. Yani bu iki sistemde hemen hemen aynı işlevi görmektedir desek yanılmış olmayız. İstatiklere göre her ölümlü kazanın %35'i araba savrulmaları yüzünden meydana geliyor. ESP veya ESC sistemi ise aracın savrulmasını %35-40 oranında azaltıyor.

Bu sistem sayesinde aracın denge kontrolü sağlanmaktadır. Araçlarda bulunan bu sistem, emniyet kemeri ve hava yastıkları gibi aracın güvenliğini sağlayan son derece önemli bir sistemdir. Bu sistem aktif olarak işlev gördüğü için diğerlerinden daha önemli bir yere sahiptir. Bu kontrol sisteminin amacı kazalarda fazla zarar görmenizi engellemek değil, sizi kazalardan tamamen koruyarak kaza yapmamanızı sağlamaktır. 

Örneğin direksiyon hâkimiyetinizi kaybetmeniz durumunda esc ve esp sistemi hemen bu durumu algılar ve kontrolü tekrar ele geçirmenizi sağlar. Yani aracınızın kontrolünün sağlanması ve güvende olmanız açısından bu sistemlerin önemi oldukça büyüktür

Esp - Esc Arızaları Nasıl Anlaşılır?

Normal şartlarda ESP ve ESC çok fazla arıza yapmamaktadır. Kullanıma bağlı olarak sensörlerde yada araç beyninde olabilecek problemler nedeniyle arızalanabilir. Arızalandığı zaman araç gösterge panelinde ESC/ESP lambası yanmaktadır. Sönmediği taktirde aracınızı yetkili servise götürmeniz önerilir. Aracınızda yer alan bu sistemlerin herhangi bir arızayla karşılaşması durumunda ciddi bir tehlike altında olduğunuzu kesinlikle unutmamalısınız. Bu sistemlerin bozulduğunu aracınızda oluşan savrulmalar ve kontrol kayıpları sonrasında anlayabilirsiniz. Ayrıca uyarı ışığının yanması durumunda kesinlikle bu konuyu önemsemelisiniz.