Aç gözlü Tüccar ve Marangoz

800 Lonca'mı Yoksa 900 Lonca'mı Vardı?

Olayın yaşandığı yer Frankfurt, bir gün bir tüccar içinde 800 lonca bulunan çantasını kaybeder. Bu çantayı da bir marangoz bulur ancak kimseye bu konuda bilgi vermez beklemeye koyulur. Nasıl olsa parasını kaybeden ortaya çıkacaktır diye düşünür. O günün itibarı ile 1 at yaklaşık 40 lonca ediyordu. Dolayısıyla 20 at tutarı kadar bir paraydı 800 lonca.

Marangoz bir işi için kiliseye gider. Rahibin halka yaptığı konuşmada, Frankfurt’a yeni gelen bir tüccarın cüzdanını kaybettiğini, cüzdanı bulup getirene 100 lonca ödül vereceğini söyler. Marangoz bu haberi duyar duymaz sahibinin ortaya çıktığını anlar ve ödül de hoşuna gittiği için koşa koşa cüzdanı getirir rahibe teslim eder.

Tüccara haber ulaştıktan sonra kiliseye gelen tüccar rahipten cüzdanını alır ve cebinden 5 lonca çıkartıp marangoza verir. Marangoz da rahip de şaşkın bakışlarla tüccarı izledikten sonra kendisinden sözünü tutmasını ve söylenen ödül 100 loncayı vermesini isterler.

Oysa tüccar pişman olmuştur ve 100 lonca vermek istemiyordur. Bu yüzden rahibe “Cüzdanda 900 lonca vardı fakat şimdi 100 lonca eksik. Zaten aldığı için başka bir şey vermeme gerek kalmadı” der. Rahip de “Marangoz çok dürüst bir insandır ve ben ona kefilim. Eğer 800 lonca varsa hepsi o kadardır” der.

Tartışma kızışınca taraflar konuyu Frankfurt mahkemesine götürmeye karar verirler.

Hakim her iki tarafın iddialarını da dinledikten sonra İncil üzerine yemin edilmesine karar verir. Önce marangoz elini incilin üzerine koyar ve cüzdandaki paraya dokunmadığını, içinde ne adar varsa o kadar olduğu üzerine yemin eder. Daha sonra tüccar da cüzdanda 900 lonca olduğu konusunda incilin üzerine yemin eder.

Durum çıkmaza girmiştir. Hakim doğru adaleti sağlamak için birkaç saniye düşünür ve kararını verir.

- Tüccar, kaybolan cüzdanında 900 lonca olduğu üzerine yemin etti. Oysa marangozun bulduğu cüzdanda 800 lonca var. Demek ki bu 800 loncanın tüccarın kaybettiği 900 lonca ile hiç ilgisi yok. Bu durumda marangoz bulduğu 800 loncanın sahibidir. Tüccarın 900 loncası için bulunana kadar bekleyeceğiz.

Bu hikayenin gerçek olup olmadığını bilmiyoruz. Ama hikaye bile olsa adaletin yerine gelmesi içimizi ısıtmıyor değil.