Üst Kapak Yanma Odaları
Oleh
Sinan Tektaş
Silindir kapağı ve yanma odaları :
Silindir kapağı , motor bloğunun üst tarafını kapatarak pistonlarla birlikte yanma odalarını oluşturur. Ayrıca bazı motor parçalarını üzerinde taşır.
Yapısal Özellikleri
Silindir kapağının yapısı , yanma odasının şekline , egzantrik milinin konumuna , supap mekanizmasına bağlı olarak değişir.
Sıcaklık ve yüksek basınç altında çalışır. Günümüzde hafif ve işlenmesi kolay olan alüminyum alaşımlarından yapılır. Dayanımı arttırmak için içerisine nikel , magnezyum , bakır ve silisyum gibi malzemeler de karıştırılmaktadır.
Ağır vasıtalarda ise silindir kapağı genellikle grafitli dökme demirden yapılır. Çünkü üzerine gelen basınç ve sıcaklık normal otomobillere göre çok daha fazladır.Yine dayanımın artması için katkılar ilave edilir.
Bazı araçlarda dökme demir kullanılsa bile maliyeti ve ısı iletimi gibi nedenlerle tercih edilmez.
Sıra tipi motorlarda tek , V tipi motorlarda ise her bloğa ayrı ayrı silindir kapağı kullanılır. Gemi ve iş makinaları gibi büyük motorlarda her silindir için bir kapak kullanılabilir. (Motorun büyüklüğüne göre iki silindir bir kapakta olabilir.)
Su soğutmalı motorlarda su kanalları ve ceketleri ile ; hava soğutmalı motorlarda ise hava kanatçıkları ile soğutulur.
Silindir Kapak Contası
Motor bloğu ile silindir kapağı arasına konularak silindir içindeki gazın , soğutma suyunun ve motor yağının içerisine sızması veya sıvıların birbirlerinin içerisine karışmasını engeller. Bu contalar yapımlarına göre şöyle sıralanabilir ;
Amyant üzerine bakır , bronz veya çelik saç kaplayarak gözeneklendirilmiş çelik saç üzerine amyant kaplayarak, telli obsestten, çelik saçlardan prese edilecek.
Motorlarda Yanma Odaları
Piston ÜÖN 'da iken pistonun üst tarafı ile silindir kapağı arasındaki boşluktur. Genelde silindir kapaklarında bulunurken bazılarında ise yanma odasının bir kısmı pistonun üzerindedir. Yanma odaları ; pürüzsüz, küçük yüzeyli ve yekpare bir hacme sahip olmalıdır.
Yanma Odası Çeşitleri ve Yapısı
Normalde küçük sıvı tanecikleri halinde olan hava yakıt karışımını tamamen gaz haline dönüştürmek için yanma odası emme ve sıkıştırma zamanlarında türbülans oluşturacak şekilde yapılmıştır. Oluşan girdap karışımın hızlı yanmasına sebep olur, bu sayede daha büyük basınç ve enerji yani verimlilik sağlanır. Motorlarda genelde kullanılan yanma odaları ;
Çatı tip yanma odaları
Yarı küresel tip yanma odaları
Kama tip yanma odaları
Küvet tip yanma odaları
Çatı tipi yanma odası : Bu tipte silindir başına dört subap vardır, buji tam ortadadır bu sayede etkin ve hızlı bir yanma gerçekleşir. Ancak subap sisteminden dolayı silindir büyük boyutludur. Şekli binanın çatı arasına benzediği için bu adı almıştır.
Yarı küresel tip yanma odası : Aynı hacimdeki diğer yanma odalarına göre en küçük yüzey alanına, en az ısı kaybına, en fazla ısıl (termal) verimliliğe sahip olanıdır.
Kama tip yanma odası : Silindir kapağında kama şeklinde bir hazne bulunur. Yapısı basit olduğundan silindir kapağı daha küçüktür.
Küvet tip yanma odası : Yapısı basit olduğundan silindir kapağı ve supap mekanizması diğerlerine küçük ve basittir, ancak büyük çaplı subaplara uygun değildir.
Bunların dışında ; Tekne, küre ve girdaplı tip yanma odalarında kullanılmaktadır.
Silindir kapağının sökülüp takılması :
Motor soğuk olmalı, soğutma suyu boşaltılmalı, araç kataloğuna göre ilerlemelidir. Silindir kapağı civataları sökülürken dıştan içe bir daire çizilerek kademeli olarak sökülmelidir. Gerekli kontrol ve temizliklerden sonra yeni bir conta takılıp işlemler tersten uygulanmalıdır. (İçten dışa doğru sıkılmalıdır.)
Silindir kapağındaki kontroller :
Eğiklik kontrolü
Göz ile çatlak kontrolü
Contadaki dikişler yiv oluşmuşsa taşlanır/değiştirilir
Su ceketleri ve kanallarında kireçlenme veya paslanma
Silindir kapağı ve yanma odaları :
Silindir kapağı , motor bloğunun üst tarafını kapatarak pistonlarla birlikte yanma odalarını oluşturur. Ayrıca bazı motor parçalarını üzerinde taşır.
Yapısal Özellikleri
Silindir kapağının yapısı , yanma odasının şekline , egzantrik milinin konumuna , supap mekanizmasına bağlı olarak değişir.
Sıcaklık ve yüksek basınç altında çalışır. Günümüzde hafif ve işlenmesi kolay olan alüminyum alaşımlarından yapılır. Dayanımı arttırmak için içerisine nikel , magnezyum , bakır ve silisyum gibi malzemeler de karıştırılmaktadır.
Ağır vasıtalarda ise silindir kapağı genellikle grafitli dökme demirden yapılır. Çünkü üzerine gelen basınç ve sıcaklık normal otomobillere göre çok daha fazladır.Yine dayanımın artması için katkılar ilave edilir.
Bazı araçlarda dökme demir kullanılsa bile maliyeti ve ısı iletimi gibi nedenlerle tercih edilmez.
Sıra tipi motorlarda tek , V tipi motorlarda ise her bloğa ayrı ayrı silindir kapağı kullanılır. Gemi ve iş makinaları gibi büyük motorlarda her silindir için bir kapak kullanılabilir. (Motorun büyüklüğüne göre iki silindir bir kapakta olabilir.)
Su soğutmalı motorlarda su kanalları ve ceketleri ile ; hava soğutmalı motorlarda ise hava kanatçıkları ile soğutulur.
Silindir Kapak Contası
Motor bloğu ile silindir kapağı arasına konularak silindir içindeki gazın , soğutma suyunun ve motor yağının içerisine sızması veya sıvıların birbirlerinin içerisine karışmasını engeller. Bu contalar yapımlarına göre şöyle sıralanabilir ;
Amyant üzerine bakır , bronz veya çelik saç kaplayarak gözeneklendirilmiş çelik saç üzerine amyant kaplayarak, telli obsestten, çelik saçlardan prese edilecek.
Motorlarda Yanma Odaları
Piston ÜÖN 'da iken pistonun üst tarafı ile silindir kapağı arasındaki boşluktur. Genelde silindir kapaklarında bulunurken bazılarında ise yanma odasının bir kısmı pistonun üzerindedir. Yanma odaları ; pürüzsüz, küçük yüzeyli ve yekpare bir hacme sahip olmalıdır.
Yanma Odası Çeşitleri ve Yapısı
Normalde küçük sıvı tanecikleri halinde olan hava yakıt karışımını tamamen gaz haline dönüştürmek için yanma odası emme ve sıkıştırma zamanlarında türbülans oluşturacak şekilde yapılmıştır. Oluşan girdap karışımın hızlı yanmasına sebep olur, bu sayede daha büyük basınç ve enerji yani verimlilik sağlanır. Motorlarda genelde kullanılan yanma odaları ;
Çatı tip yanma odaları
Yarı küresel tip yanma odaları
Kama tip yanma odaları
Küvet tip yanma odaları
Çatı tipi yanma odası : Bu tipte silindir başına dört subap vardır, buji tam ortadadır bu sayede etkin ve hızlı bir yanma gerçekleşir. Ancak subap sisteminden dolayı silindir büyük boyutludur. Şekli binanın çatı arasına benzediği için bu adı almıştır.
Yarı küresel tip yanma odası : Aynı hacimdeki diğer yanma odalarına göre en küçük yüzey alanına, en az ısı kaybına, en fazla ısıl (termal) verimliliğe sahip olanıdır.
Kama tip yanma odası : Silindir kapağında kama şeklinde bir hazne bulunur. Yapısı basit olduğundan silindir kapağı daha küçüktür.
Küvet tip yanma odası : Yapısı basit olduğundan silindir kapağı ve supap mekanizması diğerlerine küçük ve basittir, ancak büyük çaplı subaplara uygun değildir.
Bunların dışında ; Tekne, küre ve girdaplı tip yanma odalarında kullanılmaktadır.
Silindir kapağının sökülüp takılması :
Motor soğuk olmalı, soğutma suyu boşaltılmalı, araç kataloğuna göre ilerlemelidir. Silindir kapağı civataları sökülürken dıştan içe bir daire çizilerek kademeli olarak sökülmelidir. Gerekli kontrol ve temizliklerden sonra yeni bir conta takılıp işlemler tersten uygulanmalıdır. (İçten dışa doğru sıkılmalıdır.)
Silindir kapağındaki kontroller :
Eğiklik kontrolü
Göz ile çatlak kontrolü
Contadaki dikişler yiv oluşmuşsa taşlanır/değiştirilir
Su ceketleri ve kanallarında kireçlenme veya paslanma
Uyarı: sinantektas.com'da yer alan yorumlar, kullanıcıların kişisel görüşlerini yansıtır ve sinantektas.com'un editöryal politikası ile örtüşmeyebilir. Yorumların hukuki sorumluluğu tamamen yazarlarına aittir.
Dikkat!
1.Yorum yaparken saygı çerçevesinden çıkmayın
2.Küfür Hakaret Siyasi propaganda içerikli yorum yapmak yasaktır.
3. Her ne şekilde olursa olsun, özel iletişim bilgilerinizi paylaşılmamalıdır.
Resim eklemek için:
[image] image_url [/image]
Bir kod bloğu eklemek için:
[code] your_code [/code]
Teklif eklemek için:
[quote] your_quote [/quote]
Bağlantı eklemek için:
[link] your_link_text | link_url [/link]